Zeg nooit, nooit

Gistermiddag was ik in de BCC om een nieuwe cartridge te kopen. Er lag een stuk ter bewerking en daarvoor heb ik het commentaar c.q. de aanwijzingen nog steeds het liefst in print en de zwarte inkt was op.

Vooraan in de rij stond een mevrouw, die op het moment dat zij haar pinpas in het apparaat stopte licht in paniek raakte en haar zoon riep die even was weggelopen. De zoon kwam niet en de vrouw tikte de verkeerde pincode in. Nu echt in paniek en op vol volume riep zij haar zoon bij naam, die daarop kwam aanlopen. De zoon, tussen de achttien en eenentwintig jaar, vertelde haar daarop de code die hij wist. De moeder schreeuwde dat dit niet klopte en dat zij de nieuwe code bedoelde. De zoon legde haar uit dat hij maar één code kende en de nieuwe code daar niet toe behoorde. Het werd een over en weer verhaal waarbij de moeder steeds harder begon te schreeuwen en de jongen zich  verweerde door een beetje gelaten te herhalen dat hij het echt niet wist en dat ze dan maar even samen naar de SNS moesten om de code te regelen. Moeder was woest, de zoon volgens haar een lul, een poging om hem een klap te geven kon ze halverwege inhouden, maar een trap kwam er even later wel uit. 

De mensen in de winkel waren verbijsterd; hoe kun je je nu zo gedragen 1. En plein public 2. Tegenover je zoon 3. Uberhaupt. 

Ik voelde me ook gegeneerd; tegenover de vrouw en haar zoon omdat iedereen hen zo aangaapte. Het was verschrikkelijk wat voor mijn ogen gebeurde en ik wilde zo ontzettend graag ingrijpen en de mevrouw en de zoon geruststellen, maar ik had geen enkel idee hoe ik dat kon doen. 

Ik was aan de beurt en de dame achter de kassa liet zich ontvallen dat dit toch echt verschrikkelijk was voor de zoon. “Ook voor haar” kon ik niet laten te zeggen. De dame keek mij enigszins verwondert aan. Ik vervolgde en zei haar hoe ontzettend vol het hoofd van die moeder moet zitten, wat een drama moet zich daar afspelen als zij niet meer in staat is om dit soort situaties zonder extreme paniek het hoofd te bieden. En erger nog, alleen nog hierop wist te reageren met een enorme agressie omdat zij de controle duidelijk kwijt was. Ook erg voor de zoon overigens, want hoe zwaar moet dit voor hem zijn om midden in een winkel uitgescholden te worden en te zien hoe iedereen met open mond naar hemzelf en zijn moeder staart. En natuurlijk gewoon het feit dat zijn moeder hem op deze wijze behandelt, dat moet pijnlijk zijn en kan niet anders dan littekens bij de jongen achterlaten. 

Omdat ik een bon op naam wilde waren wij even naar de computer gelopen. Terug bij de eerste kassa om af te rekenen zei een andere medewerker van BCC dat hij het maar raar vond, of iets in die trant. Ik kon het niet laten hierop te reageren en zei hem dat het inderdaad heel erg is, maar dat wij toch geen flauw idee hebben wat er zich in het hoofd van die mevrouw afspeelt en dat dit ook voor haar echt heel erg is. "Dat zal wel" was zijn begrijpelijke reactie, "maar ik heb ook een kind van achttien en ik zou het nooit zo behandelen." "Nou" was mijn reactie “zeg nooit nooit. Je weet niet wat je zelf mee gaat maken en hoe je daarop reageert. Ik vind het ook echt verschrikkelijk wat hier gebeurde, maar je kunt niet voorspellen hoe je eigen leven eruit gaat zien.” Daar was hij het schouderophalend op zich wel mee eens. 

De eerste dame gaf nog aan dat het toch ook onbegrijpelijk is dat de jongen dit pikte. Dat zouden haar kinderen nooit doen. Ik begreep haar heel goed maar kon het ook nu niet laten om te reageren: "Kinderen houden nu eenmaal vaak onvoorwaardelijk van hun ouders. Kijk maar naar kleine kinderen die mishandelt en misbruikt worden. Die blijven ook vaak loyaal" 

Ik vond het verschrikkelijk voor de zoon en de vrouw, maar wat dit hele voorval in de BCC vooral bewees was dat 1. Ik mijn mond meestal niet kan houden als ik denk dat iemand wordt tekortgedaan. Geheel mijn probleem maar 2. Hoe verdrietig dit ook is, wij echt moeten oppassen met ons oordeel. Je weet nooit hoe je eigen leven eruit zal zien en hoe je op de gebeurtenissen gaat reageren. 

Ik durf te wedden dat er eind jaren dertig genoeg mensen in Nederland waren die er zeker van waren dat zij nooit iemand zouden verraden met zijn of haar mogelijke dood als gevolg, om zichzelf of een geliefde te redden.

En wat dacht je van de bankiers die zelfmoord pleegden in 2008 en 2009? Zij hebben misschien niet naar hun kind staan schreeuwen of het een schop gegeven in het openbaar, maar dat zij er zelf een einde aan zouden maken, dat hadden hun netwerk en directe omgeving vast niet gedacht.

De geschiedenis heeft anders laten zien en doet dit nog dagelijks. Wat de situatie ook is; zeg nooit, nooit.